Ontdek Friuli met je eigen gids / Discover Friuli with your own guide / Scopri il Friuli con la tua guida privata /
Entdecken Sie Friaul mit Ihrer eigenen Fremdenführerin
RONDLEIDING DOOR GRADISCA D'ISONZO
Stad van de veldslagen tussen de Oostenrijkers en de Venetianen.
WAT VALT ER TE ZIEN IN GRADISCA D'ISONZO?
​
HET GRAAFSCHAP VAN GORIZIA
​
Gradisca d'Isonzo wordt voor het eerst in een document uit 1160 genoemd maar pas in de 15e eeuw wordt de stad bekender. Het gaat dan deel uitmaken van het graafschap van Gorizia, de grotere iets verderop gelegen stad waar in het kasteel bovenop de heuvel de Oostenrijkse grafen woonden.
TURKSE INVASIES
De 15 eeuw was een roerige eeuw waarbij de Turken, beter bekend als de Ottomanen, meerdere malen het land hier onveilig maakten.
Daarbij liep ook het buurtland Friuli wat bestuurd werd door de Republiek van Venetië gevaar.
Venetië besloot tot actie over te gaan, bestormde Gradisca, nam de stad in handen en bouwde er een groot fort. Niet vele jaren later zullen de Oostenrijkers Gradisca en dus ook het fort terug veroveren. Van dit fort met stadsmuren van wel 20 meter hoog, een slotgracht en 7 wachttorens is nog maar een klein deel over.
​
LEONARDO DA VINCI
​
Gradisca speelde de hoofdrol in de bloederige veldslagen die hier eerst plaats vonden tussen de Turken en de Venetianen, maar al gauw ook tussen de Venetianen en de Oostenrijkers. De Venetianen hebben zelfs geprobeerd Gradisca onoverwinnelijk te maken door niemand minder dan het genie Leonardo da Vinci, een heel ingenieus plan te laten maken om het omliggende land door middel van sluizen te laten overstromen met het water van de Isonzo rivier. Dit plan kostte echter te veel geld en is nooit uitgevoerd.
JOHAN ERNST VAN NASSAU
​
Begin 16e eeuw barstte een ware oorlog los tussen aan de ene kant de Habsburgse Keizer Maximiliaan en zijn troepen, en aan de andere kant opnieuw Venetië. Deze oorlog zal de geschiedenisboeken ingaan als de oorlog van de ‘Lega di Cambrai’ waarbij de Oostenrijkers uiteindelijk het fort weer in handen kregen.
De Venetianen hadden versterking nodig en aarzelden niet om zelfs Nederlandse huursoldaten in te huren onder de leiding van een ver familielid van prins Willem van Oranje, namelijk Johan Ernst van Nassau. De arme man overleefde de oorlog van Gradisca niet en is in 1617 in Udine gestorven.
In de eeuwen erna heeft Gradisca eigenlijk altijd deel uitgemaakt van het Habsburgse Rijk op enkele jaren na toen Napoleon tijdens zijn Italiaanse veldtocht deze regio had ingenomen.
Pas na de Eerste Wereldoorlog is het weer deel uit gaan maken van Italië.
DE COLLIO WIJNSTREEK EN GORIZIA "CULTURELE EUROPESE HOOFDSTAD IN 2025
​
Gradisca d’Isonzo is niet groot en in een paar uur goed te bezoeken. Combineer het bezoek met een uitstapje naar Gorizia of de omringende heuvelachtige Collio wijnstreek beroemd van de uitstekende witte wijnen waarvan enkele typische regionale wijnen zijn zoals bijv. Friulano, Ribolla Gialla en Malvasia.
De highlights van Gradisca d'Isonzo:
​
-
De restanten van het fort
-
Il Duomo St. Pietro e Paolo
-
La chiesa dell'Addolorata
-
Wandel door de oude slotgracht en over restanten van de stadsmuur
-
De antiek markt op de derde zondag van de maand
Goed te combineren met één van deze bezienswaardigheden:
​
-
Wijngebied Collio met het dorp Cormòns
-
Het oorlogsmonument en heiligdom Sacrario di Redipuglia
-
De stad Gorizia
-
Het eiland Grado
Grado |
---|
Grado |
Gorizia |
Gorizia |
Sacrario di Redipuglia |
Loopgraven |
Sacrario di Redipuglia |
Wijngebied Collio |
Cormòns |
Wijngebied Collio |
Wijngebied Collio |